سال کم‌بارش خراسان رضوی و چشم‌هایی که به آسمان خشک شد
تاریخ انتشار: ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۶۱۹۷۷
به گزارش خبرنگار ایرنا، خشکسالی و کم بارشی که از چند سال پیش دامان کشور را گرفته بود در سال زراعی جاری عمیق تر شده و به میزان چشمگیری رخ نمود که موجب خشک شدن بخش زیادی از سفره های زیرزمینی، از بین رفتن برخی از زمین های کشاورزی و حفر شمار زیادی چاه های عمیق شد که این مساله موجب کاهش سطح آب های زیرزمینی و در نهایت پایین رفتن آبخوان ها و بروز پدیده فرونشست شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
از سوی دیگر ارتفاع آب در پشت سدها نیز به شدت کاهش یافته است به طوری که بر اساس آخرین اعلام وزارت نیرو، متوسط ذخایر سدهای کشور با کاهش ۷۵ درصدی همراه شده است.
خراسان رضوی نیز به عنوان یکی از استان های دارای اقلیم گرم و خشک، وضعیتی به مراتب بحرانی تر نسبت به استان های دیگر دارد و کاهش بارندگی ها موجب شتاب گرفتن و گسترش دامنه خشکسالی در این منطقه شده است.
بنا بر آمار رسمی هم اکنون از مجموع ۳۷ دشت استان خراسان رضوی، نیمی در شرایط ممنوعه بحرانی قرار دارد و وجود چاههای غیرمجاز و برداشت بی‌رویه از منابع آبهای زیرزمینی، مهمترین علت بحرانی شدن وضعیت دشت‌های استان عنوان شده است.
علاوه بر آن به دلیل کاهش بسیار شدید بارندگی ها، هم اکنون ۹۸ درصد پهنه کلانشهر مشهد در وضعیت خشکسالی شدید قرار گرفته است. وضعیتی که شرایط را برای کشاورزان سخت تر از گذشته کرده است.
یکی از کشاورزان روستای ییلاقی "دهبار" در شهرستان طرقبه‌شاندیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: من از کودکی بر روی زمین کار کرده و کار دیگری غیر از کشاورزی برای چرخاندن اقتصاد زندگی بلد نیستم، ولی امسال شرایط بارش ها کار در عرصه کشاورزی را بسیار سخت کرده است.
یوسف صفری ادامه داد: این روستا پیش از این قناتی پرآب داشت، اما چند سال است که با مشکل آب مواجه شده و چاههای آب مجاز نیز جوابگوی نیاز کشاورزی نیست، با سهمیه ۲ ساعت آب هم نمی‌توان کشاورزی کرد و بسیاری از اهالی به ناچار به حفر چاههای غیرمجاز روی آورده اند.
صفری با بیان اینکه مدتی است اجرای شبکه های آبیاری نوین و تحت فشار برای کشاورزان اجباری شده است، خاطرنشان کرد: من با هزینه شخصی شبکه آبیاری مزرعه ام را قطره‌ای کرده‌ام. اما بارندگی ها بخصوص در سال جاری به گونه ای بود که آبیاری قطره ای نیز چندان پاسخگوی نیاز کشاورزی نیست.
این کشاورز دهباری خاطرنشان کرد: این شرایط در حالی است که روستای دهبار در شرایط اقلیمی مناسبی قرار دارد و بی شک کشاورزان دیگر نقاط استان، که در نواحی کویری فعالیت می کنند، به دلیل کاهش بارندگی ها در شرایط سخت تری به سر می برند.
کاهش ۴۶ درصدی بارندگی در خراسان رضوی
کارشناس مرکز پیش بینی هواشناسی خراسان رضوی به خبرنگار ایرنا گفت: از ابتدای سال زارعی جاری - از اول مهرماه ۱۴۰۱ - تاکنون استان تنها ۹۴.۶ میلیمتر بارندگی داشته است که این میزان نسبت به دوره آماری بلندمدت خراسان رضوی، ۴۶ درصد کاهش داشته است.
آذر رضایی پور ادامه داد: همچنین بارندگی های سال زارعی جاری در خراسان رضوی نسبت به سال زراعی گذشته، ۲۱.۴ درصد کاهش را به ثبت رسانده است که این کاهش با توجه به اقلیم خشک خراسان رضوی، نگران کننده است.
وی خاطرنشان کرد: وضعیت بارندگی در مشهد نیز شرایط بحرانی تری دارد، به طوری که از ابتدای سال زارعی جاری، این کلانشهر با ثبت ۶۶.۲ میلیمتر بارندگی، کاهشی ۵۰.۵ درصدی نسبت به سال گذشته و ۶۸.۷ درصدی نسبت به سال زراعی گذشته را تجربه کرده است.
کارشناس مرکز پیش بینی هواشناسی خراسان رضوی اضافه کرد: از میان ۲۰ شهرستان خراسان رضوی، که ایستگاه سینوپتیک ثبت بارش باران را در اختیار دارند، ۱۶ شهرستان نسبت به سال زراعی گذشته، کاهش بارش داشته اند که شهرستان های مشهد، جغتای و بردسکن کاهش بیش از ۵۰ درصدی را به ثبت رسانده اند.
رضایی پور خاطرنشان کرد: از ابتدای اردیبهشت ماه امسال، از میان ۲۰ شهرستان دارای ایستگاه سینوپتیک ثبت بارش، ۱۹ شهرستان بارشی را ثبت نکرده اند و میانگین بارش در خراسان رضوی ۰.۳ میلیمتر بوده است. این در حالی ست که در مدت دوره آماری استان، متوسط بارندگی ها هفت میلیمتر بوده است.
سدهای تشنه خراسان رضوی
خراسان رضوی دارای ۳۲ سد است که در شهرستان های تربت‌حیدریه، قوچان، مشهد، خواف، درگز، سبزوار، تایباد، تربت‌جام، چناران، سرخس، نیشابور، کلات و فریمان قرار دارند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: هم اینک تنها ۱۷ درصد از حجم ذخیره سدهای استان آب دارد که این رقم نیز در سال زراعی گذشته ۲۸ درصد بوده است.
علیرضا طاهری با اشاره به کاهش بارندگی ها و تداوم خشکسالی در استان، تاکید کرد: مدیریت مصرف، مدیریت تولید و مدیریت توزیع برای گذر از شرایط سخت کم آبی در تابستان امسال ضروری است و گذر از این بحران نیاز به مشارکت همگانی دارد.
وی ادامه داد: حدود ۸۱ درصد از آب تولیدی در خراسان رضوی در بخش کشاورزی، حدود ۱۳ درصد در بخش شرب و بهداشت و بقیه در بخش صنعت و خدمات مصرف می شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه خراسان رضوی بیان کرد: حجم آب ورودی به سدهای مشهد از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۹.۳ میلیون متر مکعب بوده است و اکنون تنها ۱۹۱ میلیون متر مکعب از حجم ذخایر سدهای مشهد آب دارد.
طاهری تصریح کرد: سدهای مشهد شامل ارداک، دوستی، طرق و کارده است که سد دوستی در سال های قبل به تنهایی بیش از ۵۰ درصد نیاز کلانشهر مشهد را تامین می کرد اما هم اینک میزان برداشت آب از این سد به حداقل رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: کسری مخازن آب زیرزمینی نیز در سال آبی جاری ۱۰۷ میلیون متر مکعب است و با توجه به شرایط خشکسالی، رعایت مدیریت مصرف و همراهی شهروندان در این زمینه بسیار ضروری است.
چرا چنین شد
بنا بر اعلام کارشناسان هواشناسی، این وضعیت متاثر از تداوم پدیده اقلیمی "لانینا" است. این پدیده روی بارندگی‌ها تاثیر منفی داشته و امسال هم بهار و تابستان خشکی را برای ایران و به ویژه شرق کشور رقم خواهد زد.
"لانینا"، پدیده‌ای است که در آن، آب در قسمت‌های مرکزی و شرقی استوایی اقیانوس آرام، سردتر از حالت طبیعی است.
بر اساس اعلام سازمان اقلیم شناسی، سال گذشته ایران با سومین پاییز و زمستان کم بارش و خشک مواجه بود و نه تنها میزان بارشها کاهشی بود، بلکه دمای هوا نیز گرمتر از گذشته شد که مانع ذخیره بارش های برفی در ارتفاعات برای استفاده در فصول بهار و تابستان شد.
یک اقلیم شناس و عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد در این خصوص بیان کرد: آمار نشان می دهد که ایران در پاییز سال گذشته، به عنوان آغاز سال زراعی جدید، سومین پاییز خشک همراه با کاهش بارندگی را تجربه کرده است.
عباس مفیدی با اشاره به تداوم خشکسالی در ادامه سال زراعی جاری، اضافه کرد: در شرایط کلی در ماه‌های پیش رو همچنان کمبود بارش نسبت به شرایط معمول پیش بینی شده است، که این پدیده در نیمه شمالی خاورمیانه و ایران حادتر است.
وی اضافه کرد: سال زراعی جاری افزایش بارندگی نداشتیم و طبق مدل های پیش بینی، از فروردین ماه امسال به بعد باز هم میزان بارشها کمتر از نرمال بود که البته این وضعیت با ناهنجاری های مثبت دمایی همراه است که تاثیر منفی روی بارشها و ذخایر برف در ارتفاعات داشته است.
استادیار اقلیم شناسی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: طبق پیش بینی ها، میانگین دما نیز در کشور و منطقه از شرایط معمول بالاتر است که این پدیده مساله حادی ایجاد می‌کند و بارش برف که از مهمترین منابع آبی برای استفاده در بهار و تابستان است، در ارتفاعات ذخیره نخواهد شد و با افزایش دما این منابع از دست می رود.
به نظر می رسد با توجه به کاهش چشمگیر بارش ها در خراسان رضوی و برای برون رفت از بحران دامنگیر خشکسالی، مسوولان مربوطه باید با اجرای طرحها و برنامه های کوتاه مدت و همچنین اجرای برنامه های اساسی بلندمدت، هر چه زودتر برای مبارزه با این معضل بزرگ اقدام کنند.
بیشتر بخوانیدمنبع: ایرنا
کلیدواژه: مشهد شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی اقیانوس آرام خاورمیانه خشکسالی دانشگاه فردوسی مشهد وزارت نیرو مشهد شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی اقیانوس آرام خاورمیانه خشکسالی دانشگاه فردوسی مشهد وزارت نیرو سال زراعی گذشته خراسان رضوی کاهش بارندگی نسبت به سال بارندگی ها پیش بینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۶۱۹۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جاده‌های خراسان رضوی همزمان با افزایش ترددها بارانی و لغزنده است
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان رضوی، یوسف بنی اسدی افزود : در حال حاضر بارش باران راه های اصلی و فرعی در شهرستانهای سبزوار، خوشاب، باخرز و بجستان را تحت تاثیر قرار داده است. وی گفت: جاده ترانزیتی سرخس - مشهد در محدوده گردنه مزداوند، جاده مشهد - کلات در محدوده گردنه گوجگی، بزرگراه باغچه - نیشابور، آزادراه باغچه - مشهد و جاده گناباد- فردوس در گردنه کلات نیز بواسطه بارش باران لغزنده گزارش شده است. رییس مرکز مدیریت راه‌های اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای خراسان رضوی بیان کرد: مه غلیظ نیز دید افقی رانندگان در جاده مشهد- کلات در محدوده گردنه گوجگی و جاده فریمان - مشهد را محدود کرده است. بنی اسدی اظهار کرد: با توجه به وقوع سیلاب و عدم وجود ایمنی جاده عشق آباد- بردسکن در حوزه خراسان جنوبی تا اطلاع بعدی مسدود اعلام شده، لذا رانندگان برای سفر به استان خراسان جنوبی مسیرهای جایگزین را انتخاب کنند. وی ادامه داد: با توجه به تعطیلات پیش رو، سفرهای جاده ای در خراسان رضوی از دیروز آغاز شده و امروز جمعه نیز ترددها به شکل محسوسی افزایش یافته است. طول راه‌های استان خراسان رضوی ۲۰ هزار و ۶۱۵ کیلومتر است که جایگاه دوم را در این بخش نصیب این استان کرده است. از مجموع راه های استان ۵۴۵ کیلومتر مربوط به گردنه‌های شهری، ۵۷۴ کیلومتر آن مربوط به گردنه‌های روستایی و ۵۸۶ کیلومتر آن مربوط به مناطق کولاک و مه‌گیر است.
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟